Σάββατο 8 Ιουλίου 2006

Παιδεία

Συμβαίνουν πράγματα, στην Ελλάδα, σήμερα, που με θλίβουν, μερικές φορές με εκνευρίζουν και εν τέλει μου προκαλούν απογοήτευση, καθώς προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου, το μέλλον αυτής της χώρας.
Είναι τόσο παράλογα και υπερβολικά, που δυσκολεύεται κανείς να βρει τρόπο να τα προσεγγίσει.
Κατατίθενται προτάσεις, διαμορφώνονται σχέδια νόμου, γίνονται συζητήσεις επί συγκεκριμένων θεμάτων, την ίδια στιγμή που σημαντική μερίδα του κυρίαρχου και χιλιοταλαιπωρημένου ελληνικού λαού, υιοθετεί συμπεριφορά άρνησης στην αποδοχή της πραγματικότητας και αντίδρασης κατά πάντων.
Τι κάνουμε σε αυτήν περίπτωση ?
Το παίρνουμε απόφαση (?), πως αυτό είναι, έτσι θα μείνουν τα πράγματα, τίποτε δεν θα αλλάξει και παρόλο που βλέπουμε τα προβλήματα (ας πω οι περισσότεροι, γιατί πια ποτέ δεν ξέρεις), διαλέγουμε την επιλογή της παθητικής αναμονής του σωτήριου από μηχανής Θεού.
Δυστυχώς, αυτό φαίνεται να κάνουμε…
Όταν βλέπεις ότι έχεις απέναντι σου τοίχο, συνειδητοποιείς πως είναι μάταιο να αρθρώνεις λόγο, να συζητάς, να ψάχνεις να βρεις τη βέλτιστη πρόταση. Ακόμα και για όσους από εμάς θέλουμε να παραμένουμε γενικά αισιόδοξοι, η κατάσταση μας θλίβει, μας απογοητεύει.
Γράφω αυτό το post και παράλληλα «λέω» στον εαυτό μου, αυτά που κάποιοι από σας, πιθανώς να σκέφτονται αυτή τη στιγμή : «Τι κάθεσαι και ασχολείσαι ? Κοίτα τη δουλειά σου, τελείωνε τη διπλωματική σου και άστα αυτά. Αφού βλέπεις δεν βγαίνει άκρη…»
Δικαιολογημένα μας δημιουργείται μια αποστροφή προς την ενασχόληση με μάταιες προσπάθειες βελτίωσης των προοπτικών αυτής της χώρας, δικαιολογημένη όμως είναι και η ανησυχία για το τι μέλει γενέσθαι.
Παιδεία στην Ελλάδα, στο 2006.
Σε μια εποχή που η πρόοδος της τεχνολογίας φέρνει τους κατοίκους αυτού του πλανήτη ολοένα και πιο κοντά. Όλα πια είναι πιο εύκολα.
Η επικοινωνία με όλο τον κόσμο, η γρηγορότερη μετάβαση σε απομακρυσμένες μέχρι πρότινος περιοχές, η αναζήτηση μόρφωσης και εργασίας μακριά από το μέρος που γεννήθηκες, το στήσιμο επιχειρήσεων και η πραγματοποίηση εμπορικών συναλλαγών στο εξωτερικό.
Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία που η πληροφορία διαδίδεται ραγδαία από το ένα σημείο στο άλλο, αν δεν θέλουμε να είμαστε ουραγοί στις εξελίξεις, οφείλουμε να αντιληφθούμε πως κάτι πρέπει να αλλάξουμε.
Όλα ξεκινούν από την Παιδεία.
Μια κοινωνία (δεν λέω έθνος, για να μην προκαλέσω εκτός θέματος σχόλια περί εθνικισμού) που δεν επενδύει στην Παιδεία, που δεν φροντίζει για την διαπαιδαγώγηση των επόμενων γενιών, είναι καταδικασμένη στη μείωση της ανταγωνιστικότητας και της δυναμικότητας της, μένει στατική, οδηγείται στη συρρίκνωση ή στην απορρόφηση της από άλλες περισσότερο ανεπτυγμένες.
Η κυβέρνηση εξέφρασε τη βούληση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στο χώρο της Παιδείας, στο πλαίσιο λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Κλήθηκαν κόμματα, φορείς, συνδικαλιστές-εκπρόσωποι μελών Δ.Ε.Π. και φοιτητών να καταθέσουν τις προτάσεις τους, να συμμετέχουν στην διαδικασία προπαρασκευής του σχεδίου νόμου.
Κάποιοι θεώρησαν πως με τη συμμετοχή τους προσφέρουν άλλοθι στην κυβέρνηση για τις προτάσεις της, όταν τις καταθέσει, κρίνοντας εκ προοιμίου πως θα είναι σε λάθος κατεύθυνση.
Κάποιοι άλλοι ζήτησαν από την κυβέρνηση να δημοσιοποιήσει πρώτη τις προτάσεις της και να τοποθετηθούν αυτοί στη συνέχεια.
Για τον ένα ή τον άλλο λόγο, η διαδικασία δεν προχώρησε.
Η κυβέρνηση προχώρησε στη σύσταση του Εθνικού ΣΥμβουλίου Παιδείας, διόρισε καθηγητές πανεπιστημίου ως μέλη του και ζήτησε την άποψη τους, τεκμηριωμένη σε πόρισμα.
Τέλος Απριλίου 2006, δίνεται το τελικό πόρισμα του Ε.ΣΥ.Π. στη δημοσιότητα. Προκαλεί γενικευμένες αντιδράσεις, ξεκινούν καταλήψεις στα Α.Ε.Ι. και Α.Τ.Ε.Ι. της χώρας, απεργιακές κινητοποιήσεις των μελών Δ.Ε.Π.
Η δική μας σχολή (Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών – Πανεπιστήμιο Πατρών) παρέμεινε κλειστή, σε κατάληψη από τις 8 Μαΐου ως και τις 28 Ιουνίου 2006.
Φοιτητικός σύλλογος που πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις, κυκλοφόρησε τη δική του αφίσα, με κεντρικό σύνθημα «Αντίσταση απ’ τα κάτω, τώρα» και συμπληρωματική πρόταση «Όλοι στους δρόμους, να παραλύσει το σύστημά τους».
Ποιοι είναι οι «απέναντι», ποιο το «σύστημα», με ποιο τρόπο θα το κάνουμε να «παραλύσει», ποια είναι η πρόταση για την Παιδεία, είναι ερωτήματα που εύλογα δημιουργήθηκαν και γι’ αυτό τέθηκαν.
Η απάντηση που υπήρξε ήταν πως "Η εκπαίδευση είναι όπλο στα χέρια του κεφαλαίου και του κρατισμού. Το τέλος της βρίσκεται στην αρχή της κοινωνικής επανάστασης και η δημιουργία του αντισχολείου στην προοπτική της γενικευμένης λαϊκής αυτοδιεύθυνσης". Επισημάνθηκε δε, πως «20.000 κόσμου που είναι στους δρόμους, ξέρουν τι κάνουν».
Είναι σίγουρο πως ξέρουν ? Είναι σίγουρο πως έχουν διαβάσει το σχέδιο νόμου, έχουν διαμορφώσει άποψη και διαδηλώνουν για αυτήν ?
Αν και είναι δυνατή η εξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων, δεν θα επιχειρήσω τώρα συνολική αποτίμηση της κατάστασης. Το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα και θα επανέλθει στο προσκήνιο, με το ζωηρό ενδιαφέρον των Μ.Μ.Ε., το προσεχές φθινόπωρο.
Το Υπουργείο παρουσίασε το σχέδιο νόμου (μπορείτε να το δείτε πατώντας εδώ) και κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να τοποθετηθούν επ’ αυτού.
Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως κινείται σε θετική κατεύθυνση, χρειάζονται ωστόσο να γίνουν περισσότερα.
Θα αναφερθώ σε 3 βασικά σημεία, για τα οποία υπήρχαν πολλές αντιδράσεις, ενδεχόμενα και από ανθρώπους που δεν το έχουν διαβάσει.
Θέμα 1. Ανώτατη διάρκεια φοίτησης
Α) Τίθεται ανώτατη διάρκεια φοίτησης στις προπτυχιακές σπουδές που ορίζεται ως ο ελάχιστος αριθμός εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου προσαυξανόμενος κατά 50%. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις είναι δυνατή, η παράταση κατά δύο το πολύ εξάμηνα.
Β) Ο φοιτητής έχει το δικαίωμα να διακόψει τις σπουδές του για όσα εξάμηνα, συνεχόμενα ή μη, επιθυμεί, τα οποία δεν θα προσμετρώνται στην ανώτατη διάρκεια φοίτησης.
Γ) Οι εν ενεργεία φοιτητές που δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη τα χρόνια της σχολής, θα έχουν 5 χρόνια επιπλέον αυτών, ενώ όσοι τα έχουν συμπληρώσει, έχουν 5 ακόμη χρόνια από την έναρξη ισχύος του νόμου.
Δεν αιφνιδιάζονται οι εν ενεργεία φοιτητές, αφού ο χρόνος που τους δίνεται είναι αρκετός.
Οι νέοι θα γνωρίζουν εκ των προτέρων το όριο και θα πρέπει υπεύθυνα να ασκήσουν, αν κρίνουν απαραίτητο, το δικαίωμα της διακοπής.
Θέμα 2. Άσυλο
Α) Το ακαδημαϊκό άσυλο καλύπτει όλους τους χώρους του Α.Ε.Ι. Δεν επιτρέπεται η επέμβαση δημόσιας δύναμης στους παραπάνω χώρους χωρίς προηγούμενη πρόσκληση ή άδεια του αρμόδιου οργάνου του ιδρύματος και μόνο με την παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής αρχής.
Β) Αρμόδιο όργανο είναι το Πρυτανικό Συμβούλιο ή η Διοικούσα Επιτροπή του ιδρύματος με δικαίωμα ψήφου όλων των μελών τους. Συνέρχεται άμεσα, αυτεπάγγελτα ή μετά από καταγγελία και αποφασίζει κατά πλειοψηφία.
Δεν αίρεται το άσυλο και ευνοείται η ταχύτερη συνεδρία του αρμόδιου οργάνου, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών.
Θέμα 3. Προαπαιτούμενα
Δεν επιτρέπεται η επιλογή και εξέταση υποχρεωτικών μαθημάτων ανωτέρων εξαμήνων αν δεν έχουν εξεταστεί επιτυχώς υποχρεωτικά μαθήματα κατωτέρων εξαμήνων, η γνώση των οποίων σύμφωνα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος είναι επιστημονικά απαραίτητη.
Η παρακολούθηση κάποιων μαθημάτων, ειδικά όταν διαχωρίζεται η ύλη σε Ι, ΙΙ κλπ., είναι πράγματι δύσκολη ή και αδύνατη. Σε άλλες όμως περιπτώσεις, η κατανόηση ενός μαθήματος δεν προϋποθέτει απαραίτητα την επιτυχή εξέταση σε άλλο, προηγούμενου εξαμήνου.
Είναι ένα θέμα σοβαρό, που θα πρέπει να το αντιμετωπίσουν με ιδιαίτερη προσοχή, οι Γ.Σ. των τμημάτων.

Κατά τα λοιπά, γίνεται λόγος για την εκλογή και εξέλιξη των μελών Δ.Ε.Π., προβλέπεται δε η πραγματοποίηση δοκιμαστικού μαθήματος από τον υποψήφιο και αξιολόγησή του από τους φοιτητές.
Στο θέμα αυτό δεν θα αναφερθώ περισσότερο, μιας και δεν βλέπω ριζοσπαστικές αλλαγές που να δικαιολογούν την αντίδραση των μελών Δ.Ε.Π.
Δεν αλλάζει επίσης η διανομή δωρεάν συγγραμμάτων.

Πέραν του νομοσχεδίου, θέλω να σημειώσω και τα παρακάτω :
Θέμα 1. Αξιολόγηση των ελληνικών δημόσιων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
Η επιμονή μας να μην αποδεχόμαστε την αξιολόγηση, οδηγεί στην υποβάθμιση των πτυχίων, γεγονός που αναδεικνύεται από την μειωμένη αναγνώριση που απολαμβάνουν στο εξωτερικό.
Η σχολή μας, μετά από 5 χρόνια σπουδών δίνει «Δίπλωμα», το οποίο όμως δεν αντιστοιχεί διεθνώς σε «Master». Αναγνωρίζεται σαν «Bachelor», την ίδια στιγμή που σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, απονέμεται μετά από 3 χρόνια σπουδών.
Θέμα 2. Χρηματοδότηση και εμπλουτισμός των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών
Θέμα 3. Δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
Αποδεχόμαστε τη λειτουργία πληθώρας ιδιωτικών «ελευθέρων κέντρων σπουδών» που απονείμουν τίτλο από πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Αποδεχόμαστε τη φυγή υποψήφιων σπουδαστών και την εγγραφή τους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Αποδεχόμαστε τη λειτουργία δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (κύρια Α.Τ.Ε.Ι.) αμφίβολης αυτοτελούς υπόστασης.
Και
Αντιδρούμε αρνητικά σε κάθε πρόταση ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημιακών σχολών.
Τι να πει κανείς ?
Το ζήτημα της Παιδείας είναι πάρα πολύ κρίσιμο, όπως ανέφερα και παραπάνω. Χρειάζεται υπευθυνότητα, τόλμη και αποφασιστικότητα για να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο.
Η βούληση έχει εκφραστεί δημόσια από την κυβέρνηση, τα κόμματα και εκπαιδευτικούς φορείς. Μεγαλύτερη σημασία όμως έχει πώς συμπεριφερόμαστε σε πραγματικό χρόνο.
Εκεί τα πράγματα είναι δυστυχώς απογοητευτικά.
Κλείνω αυτό το post, ακριβώς με μια τέτοια (θλιβερή αν επαληθευτεί) απογοητευτική προοπτική.
Η Υπουργός Παιδείας έχει αποφασίσει (εξαιρετικά ορθά) να μην επιτρέπεται η εισαγωγή στη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση σε υποψήφιους που δεν συγκέντρωσαν τη βαθμολογική «βάση».
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, διαπιστώθηκε (όχι για πρώτη φορά) πως 10 -15 χιλιάδες υποψήφιοι δεν έχουν πιάσει τη βάση.
Αγνοώντας επιδεικτικά την ουσία του προβλήματος, ότι
α) κάποιοι εμφανίστηκαν στις εξετάσεις ως «αλεξιπτωτιστές» και β) δεν είναι δυνατόν άπαντες να σπουδάζουν σε Α.Ε.Ι.,
φωνάζουν κάποιοι ότι κρίμα είναι τα παιδιά, θα κλείσουν τα Α.Τ.Ε.Ι. της επαρχίας, θα καταστραφούν τοπικές οικονομίες.
Τι ωραία αντιμετώπιση…
Να λύνουμε ένα πρόβλημα, δημιουργώντας άλλο.
Σπουδάζουν όλοι. Παίρνουν αναβολές λόγω σπουδών, ερημώνει ο στρατός. Κλείνουν στρατόπεδα και μονάδες. Πώς θα κρατήσουμε τον κόσμο στην επαρχία ? Ιδρύοντας σχολές !
Δήμαρχοι από 40 (!) και πλέον δήμους, που φιλοξενούν τμήματα ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ξεσηκώνονται και ζητούν να μην ισχύσει το όριο της βάσης !
Το Υπουργείο φέρεται να εξετάζει το θέμα. Για να μην χαθεί η ελπίδα να βελτιώσουμε κάτι στο χώρο της Παιδείας, θέλω να πιστεύω πως δεν θα υπαναχωρήσει της αρχικής θέσης του.

2 σχόλια:

Al-X είπε...

An kai den parakoloy8w tis e3eli3eis idiaitera stena, 8a h8ela na ypovalw merikes erwthseis (rhtorikes h kai grafikes endexomenws):
- Den einai a3ioperiergo h genneteira ths dhmokratias na exei metatrapei se oligokratia h mhpws oloi epanapayomaste kai synepws synteloyme sto teliko apotelesma?
- Poia htan h apanthsh twn "pollwn" stoys 2 mhnes katalhpshs?
- Vghke kapoia afisa h organw8hke kapoia poreia enantia sthn (aney enallaktikhs protashs) aporipsh opoiasdhpote allaghs sto yparxon systhma?
- Ti kanei h kyvernhsh gia thn prow8hsh toy sxedioy nomoy kai thn enhmerwsh twn politwn sxetika me ayto (ektos apo to na perimenei pa8htika to f8inopwro h na polwnei to klima mesw antipara8esewn apo ta para8yra)?
- To f8inopwro den exoyme dhmotikes ekloges? (sxetiko me thn teleytaia frash toy post)

Apostolos Pavlidis είπε...

Ακριβώς έτσι Alex.
Οι ερωτήσεις σου εμπεριέχουν και τις απαντήσεις.
Ασχολούμαστε μόνο με τα του οίκου μας.
Κλείνουμε όπως όπως υποθέσεις που δεν μας είναι ευχάριστες.
Περιμένουμε χαλαροί στον καναπέ μας, με το τηλεκοντρόλ στο χέρι, να δούμε πώς διευθετούνται οι λύσεις στα προβλήματά μας.
Υπάρχουν ωστόσο άνθρωποι, που πράγματι λόγω του καθημερινού υπερβολικού φόρτου εργασίας, δεν έχουν το χρόνο να ασχοληθούν περισσότερο ενεργά με τα κοινά.
Γι' αυτό υπάρχει η Βουλή, γι ' αυτό υπάρχει η Κυβέρνηση.
Ένας από τους λόγους που απορρίψαμε την προηγούμενη κυβέρνηση Σημίτη, είναι ότι απλά διαχειριζόταν, δεν έλυνε προβλήματα, δεν χάραζε τομές, δεν τολμούσε.
Η Ν.Δ. έχει εκλεγεί με μεγάλη πλειοψηφία και συνεχίζει να απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των πολιτών, ακριβώς γιατί περιμένουμε το διαφορετικό.
Περιμένουμε ουσιαστικές και όχι διεκπεραιωτικές μεταρρυθμίσεις, σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής.
Κεντρικό σύνθημα προεκλογικά ήταν η επανίδρυση του κράτους.
Αυτό θέλουμε, αυτό περιμένουμε.
Αντιδραστικές ομάδες υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Αντιδρούν σε οτιδήποτε, βλέπουν εχθρούς παντού, επιθυμούν ανατροπή της ευνομούμενης πολιτείας.
Επειδή δεν βγαίνουμε όλοι οι υπόλοιποι, για ψύλλου πήδημα, να κλείνουμε δρόμους και να καταλαμβάνουμε δημόσιους χώρους, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουμε.
Οι 20.000 ή όσοι τέλος πάντων αντιδρούν στις αλλαγές στην Παιδεία, είναι πάρα πολλοί για να δημιουργούν φασαρία και να προκαλούν το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, αλλά είναι δραματικά λίγοι μπροστά στα 2,5 και πλέον εκατομμύρια πολίτες που έδωσαν την εντολή στη Ν.Δ. να προχωρήσει σε αλλαγές.
Τι άλλο να πω ? Είναι και κουραστικό να επαναλαμβάνεις τα αυτονόητα.